Бош сахифа
Янгиликлар
Натижалар
Календарь

Формула-1 нинг Тўлиқ Тарихи

1950-йилдан бошлаб ҳозирги замонгача бўлган жахоннинг энг олий мотоспорт мусобақасини белгилаб берган ҳайдовчилар, командалар ва трассаларни ўрганинг.

Тарихни Ўрганиш Жахон Чемпионлари

Афсонавий Ҳайдовчилар

Формула-1 тарихидаги энг улуғ ҳайдовчилар, улар ғайриоддий маҳорат, қатъиятни намойиш этдилар.

Михаэль Шумахер

Михаэль Шумахер

Феррари, Мерседес, Бенеттон

7 маротаба жаҳон чемпиони бўлган ва 91 та мусобақада ғалаба қозongan формула-1 тарихидаги энг муваффақиятли ҳайдовчи. 2000-йиллар бошларида Феррари билан ҳукмронлик қилган.


7-карра
Чемпион
91
Ғалаба
68
Поул
Льюис Хэмилтон

Льюис Хэмилтон

Мерседес, Макларен

Шумахернинг 7 маротаба жаҳон чемпиони бўлиш рекордини такрорлади. Энг кўп ғалаба, поул позицияси ва подиум ўринлари бўйича рекордлар эгаси.


7-карра
Чемпион
103
Ғалаба
103
Поул
Айртон Сенна

Айртон Сенна

Макларен, Лотус, Вильямс

Барча замоннинг энг улуғ ҳайдовчиларидан бири деб ҳисобланади. Квалификациядаги ўзининг қобилияти, ёмғирли ҳаводa ишлаши ва Ален Прост билан бўлган шиддатли рақобати билан тан олинган.

3-карра
Чемпион
41
Ғалаба
65
Поул

Кўп мартали Жаҳон Чемпионлари

Формула-1 жаҳон чемпионатини бир неча марта заб этган элита ҳайдовчилар гуруҳи.

7-Мартаба Чемпионлар

  • 1 Михаэль Шумахер 1994-95, 2000-04
  • 2 Льюис Хэмилтон 2008, 2014-15, 2017-20

5-Мартаба Чемпионлар

  • 1 Хуан Мануэль Фанхио 1951, 1954-57

4-Мартаба Чемпионлар

  • 1 Ален Прост 1985-86, 1989, 1993
  • 2 Себастьян Феттель 2010-13
  • 3 Макс Ферстаппен 2021-2024

3-Мартаба Чемпионлар

  • 1 Жак Брабем 1959-60, 1966
  • 2 Жакки Стюарт 1969, 1971, 1973
  • 3 Ники Лауда 1975, 1977, 1984
  • 4 Нельсон Пике 1981, 1983, 1987
  • 5 Айртон Сенна 1988, 1990-91

1970-2024 Йиллар Чемпионлари

1970-йилдан 2024-йилгача бўлган барча формула-1 жаҳон чемпионлари ва уларнинг командалари.

Йил Ҳайдовчи Команда Миллати Ғалабалар
2024 Макс Ферстаппен Red Bull Нидерландия 14
2023 Макс Ферстаппен Red Bull Нидерландия 19
2022 Макс Ферстаппен Red Bull Нидерландия 15
2021 Макс Ферстаппен Red Bull Нидерландия 10
2020 Льюис Хэмилтон Mercedes Британия 11
2019 Льюис Хэмилтон Mercedes Британия 11
2018 Льюис Хэмилтон Mercedes Британия 11
2017 Льюис Хэмилтон Mercedes Британия 9
2016 Нико Росберг Mercedes Германия 9
2015 Льюис Хэмилтон Mercedes Британия 10
2014 Льюис Хэмилтон Mercedes Британия 11
2013 Себастьян Феттель Red Bull Германия 13
2012 Себастьян Феттель Red Bull Германия 5
2011 Себастьян Феттель Red Bull Германия 11
2010 Себастьян Феттель Red Bull Германия 5
2009 Дженсон Баттон Brawn Британия 6
2008 Льюис Хэмилтон McLaren Британия 5
2007 Кими Райкконен Ferrari Финляндия 6
2006 Фернандо Алонсо Renault Испания 7
2005 Фернандо Алонсо Renault Испания 7
2004 Михаэль Шумахер Ferrari Германия 13
2003 Михаэль Шумахер Ferrari Германия 6
2002 Михаэль Шумахер Ferrari Германия 11
2001 Михаэль Шумахер Ferrari Германия 9
2000 Михаэль Шумахер Ferrari Германия 9
1999 Микка Хаккинен McLaren Финляндия 5
1998 Микка Хаккинен McLaren Финляндия 8
1997 Жак Вильнёв Williams Канада 7
1996 Деймон Хилл Williams Британия 8
1995 Михаэль Шумахер Benetton Германия 9
1994 Михаэль Шумахер Benetton Германия 8
1993 Ален Прост Williams Франция 7
1992 Найжел Мэнселл Williams Британия 9
1991 Айртон Сенна McLaren Бразилия 7
1990 Айртон Сенna McLaren Бразилия 6
1989 Ален Прост McLaren Франция 4
1988 Айртон Сенна McLaren Бразилия 8
1987 Нельсон Пике Williams Бразилия 3
1986 Ален Прост McLaren Франция 4
1985 Ален Прост McLaren Франция 5
1984 Ники Лауда McLaren Австрия 5
1983 Нельсон Пике Brabham Бразилия 3
1982 Кеке Росберг Williams Финляндия 1
1981 Нельсон Пике Brabham Бразилия 3
1980 Алан Джонс Williams Австралия 5
1979 Жоди Шектер Ferrari ЖАР 3
1978 Марио Андретти Lotus АКШ 6
1977 Ники Лауда Ferrari Австрия 3
1976 Джеймс Хант McLaren Британия 6
1975 Ники Лауда Ferrari Австрия 5
1974 Эмерсон Фиттипальди McLaren Бразилия 3
1973 Жакки Стюарт Tyrrell Британия 5
1972 Эмерсон Фиттипальди Lotus Бразилия 5
1971 Жакки Стюарт Tyrrell Британия 6
1970 Йохен Риндт Lotus Австрия 5

Замонавий формула-1-нинг кашф этган шахс

Берни Экклстоун

Формула-1-ни глобал миллиард долларли бизнесга айлантирган инсон

Берни Экклстоун 1950-йилларда ҳайдовчи ва команда менежери сифатида Formula 1 билан шуғуллана бошлади, 1970-йилларда эса спортнинг тижорат ҳуқуқларини назорат қилишни бошлади.

Унинг Formula One Management компанияси орқали Экклстоун телевизион ҳуқуқлари ва мусобақа тарғиботи шартномалари бўйича muzokaralar olib bordi, бу Formula 1-ни бүгунги кундаги глобал кўринишга айлантирди.

Унинг базида муваффақиятли ва баъзан танқидга сазовор қарорлари замонавий Formula 1-ни шакллантирди, уни йиллик даромади 2 миллиард доллардан ошди, дунёдаги энг кўп тамоша қилинадиган спорт тадбирларина бирига айлантирди.

2017-йилда Liberty Media спортни сотиб олганида Экклстоун Formula One Group бош директори лавозимидан кетди, аммо унинг мероси бугунга кадар Formula 1-га таъсир кўрсатмоқда.

Formula 1 Тарих Хронологияси

Formula 1-ни жаҳоннинг олий мотоспорт чемпионатига айлантирган асосий воқеалар.

1950

Formula 1 Жаҳон Чемпионати Бошланди

Биринчи Formula 1 Жаҳон Чемпионати мусобақаси Буюк Британиянинг Сильверстоун трассасида бўлиб ўтди. Джузеппе Фарина Альфа Ромео учун ҳайдовчилик қилиб биринчи чемпионликни қўлга киритди.

1958

Конструкторлар Чемпионати Жорий Қилинди

Конструкторлар чемпионати жорий этилди, Ванвал биринчи ғолиб команда бўлди. Шу йили орқа двигателили Купернинг жорий этилиши машина дизайнида инқилоб қилди.

1968

Аэродинамик қанотлар ва Ҳомийлик

Командалар аэродинамик қанотлардан фойдалана бошлади ва биринчи марта ҳомийлик ливреялари пайдо бўлди, Лотус Imperial Tobacco компаниясининг қизил, оқ ва олтин рангларига бўялди.

1978

Берни Экклстоун Назоратни Қўлга Олди

Берни Экклстоун Formula One Management ва Formula One Administration бош директори бўлди, Formula 1-ни глобал миллиард долларли бизнесга айлантирди.

1981

Конкорд Келишуви

Биринчи Конкорд Келишуви имзоланди, Formula 1-нинг тижорат тузилишини белгилади ва рақобатбаркар мусобақани кафолатлади.

1994

Имола Фажалари

Сан-Марино Гран-при ҳафтаси Роланд Ратценбергер ва Айртон Сеннанинг ўлимларини кўрди, бу спортда асосий хавфсизлик эхтиёткорликларга янада эътибор беришга олиб келди.

2000-2004

Феррари Ҳукмронлиги

Михаэль Шумахер ва Феррари беш марта кетма-кет ҳайдовчилар ва конструкторлар чемпионликларини қўлга киритди, бу жараёнда бир неча рекордларни янгиланди.

2009

Асосий Қоида Ўзгартиришлари

Кинетик энергияни тиклаш тизимлари (KERS) жорий этилди ва 11 йиллик ёриқлик шиналардан кейин текис шиналар қайтарилди.

2014

Гибрид даври бошланди

Формула-1 турбо-гибрид қувват блоклари жорий этилди, Мерседес янги қойдаларда хукумронлик қила бошлади, бир неча йиллар конструкторлар кубоғини мутлоқ ғолибига айланди.

2017

Liberty Media Томонидан Сотиб Олинди

Liberty Media формула-1 сотиб олди, Chase Carey Берни Экклстоуннинг ўрнига бош директор бўлди. Бу рақамли кенгайиш ва ёш аудиторияни жалб этишга қаратилган янги даврнинг бошланиши бўлди.

2020

COVID-19 Пандемияси Мавсуми

Чемпионат глобал пандемия томонидан жиддий бузилди, қайта кориб чиқилган 17та пойга жадвали асосан Европа ва Яқин шарқда бўлиб ўтди. Льюис Хэмилтон Михаэль Шумахернинг 7 мартаба жаҳон чемпиони бўлиш рекордини такрорлади.

2021

Энг Рақобатбаркар Мавсум

Макс Ферстаппен ва Льюис Хэмилтон формула-1 тарихидаги энг шиддатли чемпионатлардан бирида курашди, охирги мусобақанинг охирги айланасида муаммоли шароитда Ферстаппен ғалабага эришиб илк бора Жахон чемпионига айланди. Шундан сўнг Ферстаппен хукумронлик йиллари бошлади.

2022

Янги Техник Қоидалар

Мусобақани яхшилаш ва машиналар ўртасида яқинроқ ҳаракатланиш имконини бериш учун,таъсирили машиналар билан аэродинамик ўзгаришлар киритилди.

Афсонавий Трассалар

Formula 1 тарихидаги энг машҳур ва қийин трассалари.

Монца

Монца

Монца, Италия

"Теза тезлик" номи билан машҳур бўлган Монца тақвимдаги энг тез трасса бўлиб, ҳар қандай бошқа трассага қараганда кўпроқ Formula 1 мусобақаларига мэзбонлик қилган.

Монако

Монако

Монте-Карло, Монако

Тақвимдаги энг престижли мусобақа, унинг тор, бурамали кўчалари, хашаматли мухити билан танилган. Олдинда кетаётган болидни қувиб ўтиш имкони йўқ.

Сильверстоун

Сильверстоун

Нортгемптоншир, Буюк Британия

1950-йилда биринчи Formula 1 Жаҳон Чемпионати мусобақасига мэзбонлик қилган. Магготс, Беккетс ва Чапел каби юқори тезликдаги буришлари билан танилган.

Спа-Франкоршам

Спа-Франкоршам

Ставелот, Бельгия

Энг қийин ва севимли трассалардан бири, баландлик ўзгаришлари ва олдиндан айтиб бўлмайдиган оби-хавога эга. Машхур О-бурж бурилишига эга.

Судзука

Судзука

Судзука, Япония

Ҳайдовчилар ва хайъатчилар орасида севимли бўлган Судзука унинг 8 шаклдаги жойлашуви каби қийин бурлишлари билан машҳур.

Интерлагос

Интерлагос

Сан-Паулу, Бразилия

Соат милларини тескари жойлашуви ва баландлик озгаришлари билан танилган.